Wat is een stoompan?
Een stoompan is een handig hulpmiddel in de keuken om op een gezonde en voedzame manier eten te bereiden. Het koken met stoom heeft namelijk als voordeel dat waardevolle vitamines en mineralen behouden blijven. Bovendien blijft het aroma neutraal en kunnen er meerdere gerechten tegelijkertijd worden bereid.
Er zijn verschillende soorten stoompannen beschikbaar, waaronder elektrische stoompannen en stoompannen voor op andere pannen of kookplaten. De beste stoompannen hebben meerdere lagen, waardoor er ruimte is om een complete maaltijd tegelijkertijd te stomen (zoals aardappelen,vlees/vis en groenten).
De meest gezonde manier van koken is met stoom. Bij het stomen van voedsel komt er namelijk geen olie of vet aan te pas en blijft het voedsel lekker mals en sappig. Bovendien kan er in een stoompan naast groenten ook ander voedsel worden bereid, zoals vis , ei en rijst.
Soorten stoompannen
Er zijn twee soorten stoompannen: elektrische stoompannen, welke ook wel stoomkokers worden genoemd en stoompannen voor op warmtebronnen als kiramisch, gas en inductie.
Elektrische stoompannen hebben een ingebouwd verwarmingselement en kunnen rechtstreeks op een stopcontact worden aangesloten. Ze zijn handig en eenvoudig in gebruik en zijn veilig omdat ze over automatische programma's beschikken en functies zoals uitschakelen na de stoomcyclus. Een elektrische stoompan is meestal duurder dan een stoompan voor op een warmtebron.
Stoompannen voor warmtebronnen moeten op een kookplaat of gasstel worden geplaatst en hebben geen ingebouwd verwarmingselement. Ze zijn meestal goedkoper dan elektrische stoompannen.
Materialen
Een stoompan is verkrijgbaar in verschillende materialen, waaronder roestvrij staal, aluminium, emaille en kunststof. Roestvrij staal is duurzaam, gemakkelijk te reinigen en zijn geschikt voor alle soorten warmtebronnen, dus ook op inductie kookplaten. Aluminium stoompannen zijn goedkoop en lichtgewicht, maar kunnen reageren met zure voedingsmiddelen en zijn niet geschikt voor inductie kookplaten. Een emaille stoompan is een pan gemaakt van gladde speciale coating om het plakken van voedsel tegen te gaan. Het is duurzaam, kan goed tegen een vette vloeistof en het heeft een hoge hittebestendigheid. Een elektrische stoompan heeft vaak een kunststof behuizing. Dit materiaal kan goed tegen de warmte van de stoom en is veilig voor voedingbereiding. De kunststof manden kunnen vaak makkelijk gereinigd worden in de vaatwasser of afwas. Daarnaast beschikken veel stoompannnen over een glazen deksel waar je makkelijk doorheen kunt kijken. Dit is fijn zodat je kunt zien hoe het stoomproces verloopt.
Volumes
Een stoompan is verkrijgbaar in verschillende volumes, afhankelijk van de hoeveelheid voedsel die je wilt bereiden. Het is belangrijk om een stoompan te kiezen die groot genoeg is voor jouw gezin of behoeften. Kleine stoompannen zijn geschikt voor individuele porties en kleine gezinnen, terwijl grote stoompannen geschikt zijn voor grotere gezinnen.
Waarom een stoompan kopen?
Er zijn verschillende redenen waarom je een stoompan zou willen kopen.
Ten eerste is stomen met een stoompan een gezondere manier van koken omdat je geen olie of vet hoeft te gebruiken. Dit betekent dat het voedsel dat je stoomt minder calorieën bevat en minder vet bevat dan voedsel dat op andere manieren wordt bereid. Bovendien behoudt het voedsel zijn smaak en worden waardevolle ingrediënten behouden als het wordt gestoomd in een stoompan. Dit komt omdat het niet wordt blootgesteld aan hoge temperaturen of ligt te koken in het water.
Een ander voordeel van het gebruik van een stoompan is het gemak. Het stomen van voedsel is eenvoudig en vereist geen speciale kookvaardigheden. Je hoeft alleen maar water toe te voegen aan de stoompan onder het mandje met voedsel. Je kunt het voedsel ook kruiden en op smaak brengen voordat je het in de stoompan plaatst, zodat het een heerlijke smaak krijgt.
Bovendien is het stomen van voedsel ook snel. De stoom bereikt het voedsel ongeveer net zo snel als normaal koken, wat betekent dat je snel aan tafel kunt. Dit is vooral handig als je weinig tijd hebt om te koken of als je snel een gezonde maaltijd wilt bereiden.
Stoompan kopen? Houd hier rekening mee.
De keuze van het type stoompan
Ten eerste moet je bepalen welk type stoompan je wilt kopen: een elektrische stoompan of een stoompan voor op een verwarmingsbronnen. Dit hangt af van je budget en je kookbehoeften. Een goede stoompan beschikt over de juiste opties en functies.
Ten tweede moet je beslissen welk materiaal je wilt. Roestvrij staal is duurzaam en gemakkelijk te reinigen. Een aluminium stoompan is goedkoper, maar reageert met zure voedingsmiddelen en zijn niet geschikt voor inductie kookplaten. Kies je liever voor een kunststof stoompan, dat is een makkelijk te onderhouden materiaal. Het kan in de vaatwasser gereinigd worden, het gaat niet snel kapot en het is veilig voor het verwarmen van voedsel. Voor de echte klassieke kookchefs is er zelfs een emaille stoompan te koop.
Ten derde moet je het volume van de stoompan kiezen op basis van je behoeften. Kies een kleine stoompan voor individuele porties of een grote stoompan voor grotere gezinnen of kies een stoompan met meerdere lagen zodat je in 1 keer een hele maaltijd klaar kunt stomen en ruimte op je kookstel bespaart. Als je meerdere gerechten in 1 pan met meerdere lagen bereidt houd dan wel rekening met een langere bereidingstijd. De bovenste laag heeft meer tijd nodig dan de onderste laag om te garen.
Ten vierde moet je bepalen welke functies je nodig hebt. Sommige stoompannen hebben extra functies, zoals timer, automatische uitschakeling en temperatuurregeling. Als je deze functies nodig hebt, dan is het de moeite waard om te investeren in een stoompan die deze functies heeft. Je komt dan automatisch uit in de categorie: elektrische stoompan.
Ten slotte moet je rekening houden met de prijs van de stoompan. De prijs kan variëren afhankelijk van het type, materiaal, volume en functies van de stoompan. Kies een stoompan die binnen je budget past en tegelijkertijd aan al je behoeften voldoet.
Geen anti aanbaklaag
Een stoompan heeft doorgaans geen anti aanbaklaag. De stoompan is bedoelt om voedsel te koken en niet om te bakken. Het gebeurd dan ook niet dat voedsel aan de pan blijft plakken door de hete stoom, dus een anti aanbaklaag is niet nodig.
Voor welke voeding
Een stoompan is uitermate geschikt voor het bereiden van groenten, aardappelen en vis. Je kunt meerdere gerechten tegelijkertijd stomen door ze in verschillende lagen boven elkaar te plaatsen. Door de snelle warmte geleiding van de stoom wordt het voedsel gelijkmatig gaar en blijft het zijn structuur behouden.
Het type pan
Als je een stoompan wilt kopen, moet je rekening houden met het type stoompan dat je wilt hebben en het materiaal waarvan deze gemaakt is. Stoompannen van hoogwaardig roestvrij staal zijn duurzaam en gemakkelijk te reinigen, terwijl aluminium stoompannen goedkoper zijn maar niet geschikt zijn voor inductie kookplaten en kunnen reageren met zure voedingsmiddelen.
Daarnaast moet je het volume van de stoompan kiezen op basis van je behoeften. Een stoompan met meerdere lagen is handig als je verschillende gerechten wilt bereiden en ruimte op je kookstel wilt besparen. Zo maak je bijvoorbeeld in de onderste pan aardappels of rijst, in de middelste laag leg je je groenten, en bovenop bereid je je visje. In de beste stoompan kun je dus meerdere gerechten tegelijk maken.
Functies
Ook moet je bepalen welke functies je nodig hebt, zoals een timer of automatische uitschakeling. Een ingebouwde thermometer en verschillende programma's zijn handig zodat je makkelijk allerlei soorten ingrediënten stomen kunt op een veilige manier. De ingebouwde thermometer zorgt ervoor dat de temperatuur nauwlettend in de gaten gehouden wordt en niet over kan koken. Automatisch uitschakelen is heel handig als je bijvoorbeeld even weg gaat en het stomen alvast gedaan wilt hebben zodat je bij thuiskomst gelijk kunt eten. Een stoompan is geschikt voor alle gemakken en iedereen kan een stoompan gebruiken.
Reiniging
Een ander voordeel van een stoompan is dat deze gemakkelijk schoon te maken is en vaak zelfs in de vaatwasser kan. Door het transparante deksel heb je een goed zicht op het kookproces en kun je de voortgang goed in de gaten houden.
Verwarmen of ontdooien
Je kunt een stoompan gebruiken om makkelijk voedsel te ontdooien en te verwarmen. Je verwarmt het voedsel als het ware volgens de "au-bain-marie methode" op en je hebt dus geen magnetron meer nodig. Een stoompan biedt een uitstekende warmteoverdracht en is geschikt voor alle type voedsel.
Stoom inzet/mandje
Een stoominzet is een losse pan welke op een normale kookpan zet. De pannen zijn dus bovenop elkaar geplaatst. Het ziet er uit als een normale kookpan maar dan heeft de bodem gaatjes zodat de stoom makkelijk kan doordringen en het vocht weer via het deksel terug de onderste pan in kan lopen. Een stoominzet is handig voor mensen die weinig stomen maar zo af en toe eens hun eten bereiden willen met stoom. En stoominzet is dan uitermate handig en ruimtebesparend. Stoominzetjes worden ook wel stoommandjes genoemd en zijn er van aluminium, kunststof, en bamboe.